piątek, 30 października 2009

Staroegipskie kody - kartusze

Czytanie hieroglifów wymaga pewnego wysiłku intelektualnego, ponieważ te same znaki oznaczają litery, jak i poszczególne wyrazy, a kombinacje kilku hieroglifów zupełnie inne wyrazy. Dlatego najlepiej jest zacząć od czytania imion, które łatwo wyłowić z tekstów, ponieważ pisane były w kartuszach, czyli specjalnych obwódkach.

Egipcjanie wierzyli, że imię człowieka na równi z duszą, jest dowodem ludzkiej egzystencji. Imiona kryły wielką siłę, a wypowiadanie imienia zmarłego zapewniało mu wieczny żywot. Dlatego w tekstach grobowych powtarzają się wersety zawierające imię zmarłego, które w ten sposób utrwalane bylo na wieki. Na załączonym zdjęciu widać, jak często imię Teti - faraona z I dynastii zapisane zostało wewnątrz jego piramidy w Sakkarze. Warto zwrócić uwagę, że starożytni Egipcjanie, podobnie jak Arabowie czy Żydzi zapisywali głównie spółgłoski, często pomijając wymawiane przez nich samogłoski, tak więc imię faraona Teti zapisywali jako: TTI.



Litery potrzebne do oczytania imienia Teti (patrz zdjęcie powyżej):
- litera "T" oznaczająca także chleb;
- litera "I" będąca również symbolem kwitnącej trzciny.

Naukę czytania hieroglifów należałoby jednak rozpocząć od słonecznego dysku, który oznacza "słońce" oraz imię boga słońca "RA". Imię boga RA występuje w wielu kartuszach, bo niemal każy faraon chciał być jak bóg RA, stąd imię "RAmzes" oznacza "Zrodzony z RA".

Kaczka oznacza wyraz „syn” oraz litery: "SA", a połączenie kaczki i słonecznego dysku czytane jest „SA-RA” i oznacza jednocześnie "syna boga RA". Znaki wyobrażające ludzi lub zwierzęta zwrócone są zawsze głowami w stronę początku tekstu, co ułatwia rozpoznanie kierunku czytania (w tym przypadku imię SARA czytamy od prawej do lewej, ale gdyby zostało zapisane jako odbicie lustrzane czytalibyśmy je od lewej do prawej).

I na koniec imię Khufu – faraona - twórcy największej piramidy, która do czasu wybudowania wieży Eiffela była największą budowlą na świecie. Imię Cheops, którym posługujemy się w języku polskim, jest spopularyzowanym przez Herodota greckim odpowiednikiem imienia Khufu.



A teraz proponuję powrócić do poprzedniego postu o hieroglifach (tutaj) i sprawdzić, jakie znaki potrafimy już rozpoznać ;)

Zainteresowanych tematem oraz wybierającym się do Egiptu zachęcamy do lektury:
Janice Kamrin "Ancient Egyptian Hieroglyphs, a practical guide"

1 komentarze:

Pikinini pisze...

Ach, jak zazdroszę tak bliskiego obcowania z hieroglifami;)